دموراژ چیست

صادرات و واردات کالا یکی از راه‌های درآمدزایی برای کشورها است و برای دولت‌ها اهمیت زیادی دارد. چرا که از این طریق میتوان درآمد ارزی داشته و محصولات را خیلی راحت تبادل کرد. برای صادرات و واردات هم از طرق مختلف از جمله هوایی، زمینی و دریایی اقدام می‌شود. در حال حاضر بسیاری از کشورها از طریق کشتیرانی و حمل دریایی به تبادل کالاها می‌پردازند. این شیوه از تجارت مقررات و قوانین خاص خود را دارد و تمام تاجران و شرکت‌ها ملزم به رعایت آنها هستند. دموراژ یکی از قوانین مربوط به این حوزه است. در این مطلب قرار است در خصوص دموراژ کشتی صحبت کنیم و به نرخ فعلی و نحوه جلوگیری از آن پی ببریم.

دموراژ کشتی چیست؟

افرادی که قصد صادر کردن کالای خاص به خارج از کشور را دارند و یا قرار است محصولی را به کشور وارد کنند، نیاز به اجاره یک یا چند کانتینر دارند. شرکت‌های کشتیرانی و حمل‌ونقل دریایی، این کانتینرها را برای مدت زمان معینی به مالکان بار یا شرکت‌ها اجاره می‌دهند. حال اگر در مدت زمان تعیین شده کانتینر به شرکت حمل‌ونقل دریایی تحویل داده نشود، جریمه‌ای تحت عنوان دموراژ برای فرد یا شرکت در نظر گرفته می‌شود. پس دموراژ (Demurrage) هزینه‌ای است که در صورت تاخیر در تخلیه یا ترخیص کالا از کانتینرهای شرکت حمل‌ونقل دریایی در نظر گرفته شده و باید به شرکت کشتیرانی پرداخت گردد. پس تحویل کانتینر اجاره شده در زمان تعیین شده بسیار مهم است و از جریمه دموراژ جلوگیری می‌کند.

هزینه و نرخ دموراژ

هزینه‌هایی که ممکن است به عنوان دموراژ پرداخته شود، در قرارداد ذکر می‌گردد. هزینه یا نرخ دموراژ تا حد زیادی به نوع کانتینر بستگی دارد. ابعاد کانتینر و نوع آن در هزینه دموراژ بسیار موثر است. برای مثال دموراژ کانتینرهای یخچال‌دار بزرگ، بیشتر از کانتینرهای معمولی و کوچک است. اندازه کانتینرها هم متفاوت است و در ابعاد 20 فوت، 40 فوت و بالاتر می‌باشند. علاوه بر این، مدت زمان تاخیر، خط کشتیرانی و کشور مقصد و قوانین گمرکی نیز در هزینه دموراژ تاثیر دارند. هر شرکت کشتیرانی تعرفه خاص خود را دارد. هر چقدر هم مدت زمان تاخیر بیشتر باشد، هزینه دموراژ بالاتر می‌رود. مدت زمان مجاز یا فری تایم هم معمولا بین 7 الی 14 روز است و به توافق با شرکت کشتیرانی بستگی دارد. فری تایم مدت زمانی است که کانتینر را میتوان بدون پرداخت جریمه دیرکرد در اختیار داشت. این مدت زمان توسط شرکت کشتیرانی مشخص شده و در قرارداد درج می‌شود.

تفاوت دموراژ و دیتنشن

در این میان اصطلاح دیگری هم به نام حق توقف یا دیتنشن وجود دارد. منظور از حق توقف یا دیتنشن هزینه‌ای است که در صورت عدم بازگرداندن کانتینر در موعد مقرر باید به شرکت کشتیرانی پرداخت شود. فرق دموراژ و دیتنشن در این است که حق توقف هزینه‌ای است که بعد از خروج کانتینر از گمرک و بازگردان آن با تاخیر اعمال می‌شود. اما دموراژ هزینه ناشی از تاخیر در ترخیص یا تخلیه کالا در بندر یا محوطه گمرک است.

دلایل به وجود آمدن و زیاد شدن هزینه دموراژ

عواملی در ایجاد هزینه‌های اضافی در ترخیص کالاها نقش دارند. در این خصوص باید به موارد زیر اشاره کرد:

• مشکلات مالی در ترخیص: در صورتی که صاحب کالا به دلیل مشکلات مالی قادر به پرداخت هزینه‌های ترخیص کالا نباشد، با هزینه‌های اضافه از جمله هزینه دموراژ مواجه می‌شود.
• عدم آگاهی صاحب کالا: گاهی اوقات صاحب کالا نسبت به هزینه‌های ناشی از معطلی در ترخیص و حمل‌ونقل اطلاعی نداشته و دیرتر از زمان موعد به تحویل کانتینر می‌پردازد.
• اختلاف میان شرکت کشتیرانی و صاحب کالا: در صورتی که میان شرکت کشتیرانی و صاحب کالا اختلافاتی در مورد هزینه‌ها و شرایط ترخیص وجود داشته باشد، احتمال افزایش هزینه‌ها زیاد است.
• تاخیر در دریافت اسناد ترخیص: برای ترخیص کالا نیاز به دریافت سندهای ترخیص است. هرگونه تاخیر در این کار هم با هزینه‌های اضافه از جمله دموراژ همراه است.
• بازرسی‌های کانتینر: بازرسی‌ کانتینر از جمله بازرسی‌های صورت گرفته از سوی پلیس هم ممکن است سبب توقف بیش از حد بار و ایجاد هزینه‌های اضافی شود.

چند نکته برای جلوگیری از به وجود آمدن هزینه دموراژ

برای جلوگیری از به وجود آمدن دموراژ و خسارات دیگر نکاتی را باید مدنظر داشته باشید. اگر این احتمال را می‌دهید که صادرات و ترخیص کالا در مقصد با تاخیر همراه است، به سراغ اجاره کانتینری بروید که مدت زمان فری تایم آن بیشتر است. پیش از رسیدن محموله هم بهتر است مراحل ترخیص کالا را آغاز کنید تا با رسیدن کشتی زمان زیادی از شما گرفته نشود. بعد از دریافت محموله و ترخیص کالا، کانتینر را سریعا تحویل داده و نسبت به ثبت درست زمان تحویل اطمینان پیدا کنید. از دیگر نکات در این خصوص باید به استفاده از شرکت‌های باربری حرفه‌ای برای رسیدن به موقع بار، انتخاب مسیر و بندر مناسب با توجه به شرایط فروش محصول و محل تحویل بار و کمک گرفتن از شرکت‌های ترخیص‌کار در صورت عدم داشتن تجربه در این زمینه اشاره کرد.

جمع بندی

در این مطلب در خصوص دموراژ کشتی و نحوه جلوگیری از آن صحبت کردیم. صادرات و واردات کالا از طریق دریا نیازمند توجه به نکات و مقررات خاصی است تا از بروز هزینه‌ها و جریمه‌هایی همچون دموراژ جلوگیری گردد. از طریق شرکت مومکس میتوانید با خیال آسوده به خرید و فروش کالا بر روی کشتی پرداخته و معاملات امن و پر سود را تجربه کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با کارشناسان مومکس در تماس باشید.